کودک اکثرا در رختخواب خود می‌نشیند و فریاد می‌کشد یا گریه می‌کند و یا به‌طرف اتاق خواب و تخت والدین می‌رود و از آنها تقاضای کمک می‌کند.
دیدن خواب‌های ترسناک بیشتر در کودکان 5 تا 6 ساله شایع است و ممکن است بر اثر رویدادها و مسائل ترسناکی باشد که کودک طی روز در تلویزیون می‌بیند یا در داستان‌ها و کتاب‌ها می‌خواند یا اطرافیان تعریف می‌کنند و یا اصولاً مسئله‌ای باشد که کودک شخصاً با آن روبه‌رو است؛ مانند دعواها، مشکلات احساسی و در بچه‌های بزرگتر، مشکلات در مدرسه و شاید سختی تکالیف درسی و... .
همچنین کابوس‌های کودک می‌تواند تأثیراتی از اعمال روزانه باشد. یک روز فشرده و سخت می‌تواند باعث کابوس هنگام خواب شود. البته خواب‌های وحشتناک می‌تواند از تخیل کودک هم شکل بگیرد بدون اینکه معنای خاصی داشته باشد.
در بچه‌های کوچک این خواب‌ها قسمتی از رشد آنهاست و وقتی از خواب می‌پرند بلافاصله به خواب می‌روند و فردای آن روز چیزی به یاد نمی‌آورند.البته این نکته را نباید فراموش کرد که هر کابوسی به این معنی نیست که مسئله‌ای وجود دارد. در کودکان، تب، مریضی و زیاد یا دیرخوردن غذا می‌تواند نقش مهمی در کابوس داشته باشد. اما وقتی کودک شما کابوس می‌بیند شما چه می‌کنید؟
نحوه برخورد والدین
لحظه دیدن خواب‌های وحشتناک به این‌گونه باید عمل کرد:
1- هنگامی که کودکی در دل شب فریاد کشید بی‌آنکه از خواب بیدار شود، باید او را نوازش کرده و آرام در گوشش لالایی نجوا کنیم. در این هنگام حتی‌الامکان نباید کودک را از خواب بیدار کرد.
2- هنگامی که کودک از صدای فریاد خودش بیدار شده و همچنان وحشت‌زده و ترسیده است او را در آغوش بگیرید و یک لیوان آب به او بدهید. او را نوازش کنید و با صدای آهسته برایش تعریف کنید که «این فقط یک خواب بود و گذشت؛ آنچه دیدی همه در خواب بود».
3- حتی اگر کودک معنی واژه رویا (خواب) را هنوز یاد نگرفته باشد، طنین آرامش‌‌بخش صدایتان او را تسکین خواهد داد و به او خواهد فهماند که آنچه دیده واقعیت نداشته است. اگر کودک باز هم بی‌قراری کرد می‌توان چراغ را روشن کرد و گفت «بیا دنبال آن چیزی که می‌ترسی بگردیم» یا به او بگوییم «چراغ را برایت روشن می‌گذارم».
4- امکان دارد که در بعضی موارد، صحنه‌هایی از آن کابوس وحشتناک دوباره در ذهن کودک دوباره تکرار شود و از ترس اینکه دوباره آن منظره‌های وحشتناک را ببیند از رفتن به رختخواب امتناع ورزد؛ توصیه‌ای که در این زمان وجود دارد این است که موضوع خوابی را که کودک عنوان می‌کند، به شکل دیگری به‌پایان برسانیم؛ به این شکل که مثلاً اگر خواب اژدها را دیده به او بگوییم که در انتها تو شمشیری داشتی و اژدها را کشتی.
5- سعی کنید وقتی کودک خواب ترسناک می‌بیند و به طرف تخت شما می‌آید او را به تخت خودش بازگردانید چون خیلی مشکل است که شب‌های بعد در اتاق خودش به خواب رود. سعی کنید پیش کودک تا به‌خواب‌رفتن وی بمانید و بعد اتاق او را ترک کنید.
6- هنگامی که احساس می‌کنید دیدن کابوس در کودکتان به علت این است که ذهنش مشغول مسئله‌ای است باید دقت کنید که چه چیزی در زندگی کودک تغییر یافته است.
7- بعضی اوقات باید از خود کودک کمک گرفت و یک سؤال باز و دقیق پرسید؛ مثلاً «دیشب چه خوابی دیده بودی؟ یا دقیقاً از چه چیزی می‌ترسی؟» و بگذاریم خودش تعریف کند. سعی کنیم بین صحبت‌هایش حرف نزنیم و با دقت گوش کنیم زیرا کودک با این عمل ما احساس خواهد کرد که وی را درک می‌کنیم.
البته در کودکانی که کوچک‌تر هستند نباید انتظار داشته باشیم که خوابشان را واضح بیان کنند زیرا کودکان در سنین پایین نمی‌توانند دقیقاً خوابی را که دیده‌اند برای دیگران تعریف کنند و فقط ممکن است یک لغت بگویند مثل: حیوان بد‌جنس یا سگ بزرگ.در این‌صورت باید به آنها گفت که در واقعیت و در اتاق او چیزی وجود ندارد و می‌توان به همراه کودک همه‌‌جای خانه را جست‌وجو کرد.
8- گاهی اوقات برای جلوگیری از ایجاد کابوس لازم است کودک را از تماشای تلویزیون منع کرد.
9- در صورتی که کابوس‌های کودک به‌طور مرتب و دائمی بروز می‌کند، او باید توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد.
پیشگیری
- سعی کنید شب‌ها همیشه یک چراغ خواب در اتاق کودک روشن باشد و در تاریکی قبل از اینکه کودک به خواب رود به وسایل اتاق کودک نگاه کنید که بد نمانده باشد. مثلاً سایه یک صندلی ممکن است برای کودک ایجاد ترس کند. یا می‌توان یک عروسک به کودک داد و یا در اتاق او آویزان کرد؛ به او بگویید که این عروسک جلوی خواب‌های بد را می‌گیرد.
- سعی کنیم کودکان قبل از به‌خواب‌رفتن فیلم‌های خشن و ترسناک نبینند یا بازی‌های خشن و هیجان‌انگیز انجام ندهند.
- سعی کنید قبل از به‌خواب‌رفتن کودک برایش قصه بخوانید (البته نه قصه‌های هیجان‌انگیز) یا یک مسئله را که برای کودک جالب است برایش تعریف کنید و به او بگویید: «امیدوارم امشب در موردش خواب ببینی».
در یک کلام شما می‌توانید یک موقعیت روحی خوب و آرامش قبل از خواب برای کودکانتان ایجاد کنید.
